İbranice bir kelime olan Siyonizm, 19. yüzyılın sonlarında Orta ve Doğu Avrupa’da antisemitizm’e karşı doğmuştur. Tevrat’ta Yahudiler için vaat edilen başkenti Kudüs olan bir Yahudi devleti kurmayı amaçlayan ideolojik fikir hareketidir. Uluslararası siyasi bir hareket olma bilinci taşıyan bu akım, Haskala’ya (Yahudi Aydınlanması) cevap niteliğindedir. Yahudi baronlarının ve bonkerlerinin ilgisini çeken fikir, 1900 yıl sonra […]
Türkçe’de henüz bir karşılığı olmayan Gaslighting effect, bir çeşit duygusal manipülasyondur. Narsist kişilerin uyguladığı psikolojik şiddet olarak da tanımlanabilir. Karşıdaki kişiye çeşitli oyunlar, kumpaslar düzenlenerek kendinden şüphe duyması sağlama durumuna verilen addır. Düzenli olarak insanları kendi bilgileri dışında etkileyerek, yönlendirerek şüpheye düşmek ve özgüvenlerini zedelemek asıl amaçlarıdır. Gaslighting effect uygulanan kişinin bunu fark etmesi oldukça […]
Mutlaka hepimizi büyürken çizgi film dünyasına dalmış, çocukluğumuzun en güzel yıllarını bizi eğlendiren karakterlerle geçirmişizdir. Özellikle 90’lı yıllarda doğan ve 2000’li yıllarda çocukluğunu geçiren nesilden biriyseniz eminiz ki televizyon karşında uzun vakit geçirmişsiniz demektir. Teknolojinin ilerlemesi günümüzdeki çocukların zevklerini ve ilgilerini başka ilgi alanlarına çekse de, eski kuşağın güzel yıllardı olarak adlandırdığı dönemin büyük bir […]
Ayrı niteliklere sahip kişilerin oluşturduğu geniş gruplara toplum adı verilir. Bir arada yaşayan yaşayan canlılar topluluğu, bünyesinde bulunan kişilerin özelliklerini koruyamadığı, kültürün etkisinde kalarak mesleki uzmanlaşmaya sahip olamadığında homojen toplumu oluşturur. “Ne bireyin hayatı toplumun tarihinden, ne de toplumun tarihi bireyin hayatından ayrı olarak anlaşılabilir.” Charles Wright Mills Eski dönemlerde ortaya çıkan kolektif bilinç, kendi […]
Latince nihil kelimesinden türeyen nihilizm, hiççilik veya yokçuluk anlamlarına gelmektedir. Özgül birçok alt dala ayrılan nihilizm felsefesi her şeyin anlamdan ve değerden yoksunluğunu kısaca hiçliği savunan bir felsefedir. Rusya’da 19. yüzyıl ortalarında kendine geniş bir taraftar bulunan nihiliz felsefesi Tanrıyla birlikte irade özgürlüğünü reddeder. Bilgi, siyaset ve ahlak alanında kendisine yer bulan nihilizm, bilginin imkanını […]
2020 yılının ortalarından itibaren dünya genelinde yaşanan salgın, teknolojinin sınır tanımadan gelişmesiyle birlikte çalışma sistemi de büyük ölçüde değişiklik gösterdi. Uzaktan çalışma istemine geçmek isteyen şirketler gerekli alt yapıyı henüz oluşturamadığı için bir uygulama modeline geçerek Hibrit Çalışma Metodunu geliştirdi. Yeni çağ insanın adapte olmaya çalıştığı hibrit çalışma modeli kısaca yarı ev yarı ofis olarak […]
Güzellik adına yapılan birçok uygulama hem günümüzde hem de çok eski dönemlerde varlığını sürdürmeye devam etmiştir. Kadınlar her dönemde güzel ve bakımlı olmak için elinden geleni yapmışlardır. Şayet içinde bulunduğumuz dönemde imkanların çokluğu buna müsaade ederken, kozmetik dünyasının henüz gelişmediği dönemlerde de kadınların başvurduğu yöntemler de yok değildi. Osmanlı devletinde yaşayan kadınlarında kendilerine has güzellik […]
İnsanların biri onları izlediğini veya gözlemlediğini bildiğinde davranışlarının değiştiğini gösteren kavrama Hawthorne etkisi denir. 1927-1932 yıllarında Elton Mayo başta olmak üzere Fritz J. Roethlisberger ve William J. Dickson isimli endüstri psikologları tarafından Hawthorne’de yer alan Western Electric Şirketi’nde yapılan bir çalışma sonucunda ortaya çıkmıştır. Grup dinamiklerinde gözlenmenin ve birey olarak anılmanın ve sayılmanın kişilerin davranışları […]
Sosyal psikolojide insanların üzerinde uyguladığı baskı kişinin düşünce ve davranışlarını da etkilemektedir. Diğer insanların sizin hakkınızda ne düşündüğü, bakış açıları ve davranışları günlük performansınızı etkileyerek farklı sonuçların doğmasına neden oluyor. Kendini gerçekleştiren kehanet diğer adıyla Pygmalion etkisi psikoloji ve edebiyatta belirtilen olgulardan birisidir. Kısaca özetlemek gerekirse kişinin kendisinden üstün gördüğü insanların ona dair beklentilerine denk […]
Dilimize çerçeveleme etkisi olarak geçen framing effect kavram, günümüzde medya ve gazeteler tarafından sıkça kullanılan bir yöntem. İnsanların anılarını ve düşüncelerini değiştiren bir dizi bilişsel ön yargı, beyin defoları vardır. Çerçeveleme yöntemi bir olayın hangi çerçeve içerisinde anlatıldığına göre tamamen birbirinden zıt farklı etkiler doğurabildiğini kanıtlar. Zıt olabilecek kadar farklı etkiler oluşturan farklı bir sunuluş […]
